Celem wydania "UB na Dolnym Śląsku 1945-1956. Z badań nad organizacją i działalnością aparatu bezpieczeństwa" jest próba podsumowania kilkunastu już lat prac nad komunistycznym aparatem bezpieczeństwa na Dolnym Śląsku i określenia głównych kierunków jego działalności. Tom rozpoczyna tekst prof. Włodzimierza Sulei, wprowadzający czytelnika w historię Dolnego Śląska, dramatycznych lat 1945-1956. Po nim autorzy: Tomasz Balbus, Paweł Piotrowski i Krzysztof Szwagrzyk prezentują własne ustalenia z zakresu: warunków działalnoşści Grupy Operacyjnej MBP, pierwszych kadr, organizacji jednostki wojewódzkiej UB, okoşliczności towarzyszących tworzeniu jednostek powiatowych, strukturom wojewódzkiego i powiatowych UB oraz ulokowanym na Dolnym Śląsku 1945-1956 więzieniom i obozom. W części drugiej zamieszczone zostały teksty Tomasza Balbusa, Stanisława Antoniego Bogaczewicza, Ewy Chabros, Joanny Hytrek-Hryciuk, Roberta Klementowskiego, Jarosłaşwa Syrnyka, Krzysztofa Szwagrzyka i Katarzyny Batorowicz-Wołowiec, definiujące główşne kierunki działań wojewódzkiego UB i jego jednostek terenowych. Tom szkiców otwieraşją - co zrozumiałe - prace dotyczące rozbicia scentralizowanych struktur konspiracyjnych AK-WiN oraz lokalnych struktur podziemia niepodległościowego. Następnie zamieszczoşno opracowania działań UB podejmowanych wobec Kościoła i związków wyznaniowych, w zakresie zabezpieczania gospodarki, wobec "podziemia niemieckiego" na Dolnym Śląşsku, ludności niepolskiej, szkół wyższych we Wrocławiu, szkolnictwa i oświaty. Tom kończą szkice Jarosława Syrnyka i Agnieszki Klarman analizujące wzajemne relaşcje pomiędzy UB a PPR/PZPR i pokazujące propagandowy, a silnie niekiedy zakorzeniony w świadomości społecznej obraz aparatu bezpieczeństwa wykreowany w oficjalnej prasie. (Z uwag wstępnych).