SOWA OPAC : Oleska Biblioteka Publiczna

84246

Książka

W koszyku

oceń

On / Zośka Papużanka. - Kraków : Znak, 2016. - 286, [2] s. ; 21 cm.

(Proza PL)

(Znak Litera Nova)

Autor

Papużanka Zośka (1978- )

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Gatunek

Powieść

Jest taki sobie. Źle się uczy. Nie zadaje pytań. Gubi zeszyty, obgryza paznokcie. Nie spełni żadnych ambicji. Nie będzie nikim ważnym. Wszyscy się z niego śmieją. Jest jednym wielkim rozczarowaniem. Miała go kochać i być dumna. A głównie się wstydzi. Bohater najnowszej powieści Zośki Papużanki nie nadaje się na bohatera powieści. Jak kochać kogoś, kogo łatwiej się wstydzić? Co zrobić, gdy rzeczywistość za nic sobie ma nasze oczekiwania i przybiera kształt, którego nie chcemy? (Z okł.).

„Krakowska podstawówka, zakurzone lektury, schyłek PRLu i rodzący się kapitalizm. Oraz niepasujący nigdzie Śpik. Powieść "On" to napisany z ogromnym wyczuciem i szacunkiem przewodnik po odmiennej wrażliwości, osobnym świecie”. Jacek Dehnel (Z okł.).

"Nie jesteśmy wyjątkowi. Nie jesteśmy niepowtarzalni. W epoce indywidualizmu to dość ponura konstatacja. Ale Papużanka opatruje ją humorem, nostalgią i zaskakującym liryzmem". Piotr Kofta (Z okł.).

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-3 (1 egz.)

Recenzje:

„On” jest drugą książką Zośki Papużanki. Z pewnością czytelnicy wiele się po niej spodziewają, gdyż debiutancka powieść tej autorki – „Szopka” została nominowana do Paszportów Polityki w 2012 roku oraz do Nagrody Literackiej NIKE rok później.
Tłem powieści jest Kraków na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a zatem w okresie upadającego systemu politycznego i rozpoczynających się zmian. (...) W rodzinie Kowalskich rodzi się syn. Dziecko inne niż wszystkie dzieci wokół.
I tak rozpoczyna się opowieść o dziwnym chłopcu, który z jednej strony pasuje do czasów – jest szary, nijaki, z drugiej zaś – jest właśnie niedopasowany, gdyż odstaje od rówieśników.
„On” jest to przede wszystkim powieść o miłości matki do dziecka. Miłości niełatwej, ponieważ, o ile naturalnie przychodzi kochać dziecko zdrowe, ładne i mądre, o tyle trudno kochać Śpika, „usmarkanego kretyna bez perspektyw, pryszczatego brzydala skazanego na celibat, durnia do kwadratu…”. I na początku mama Śpika jest rzeczywiście rozczarowana. Próbuje zrozumieć dlaczego jej syn jest inny, obwinia siebie, o to, jaki jest. I przede wszystkim zadaje sobie pytanie jak Go kochać. Jednak z czasem dojrzewa do macierzyństwa, kocha Go bezgranicznie, pragnie obronić przed światem, który Go nie rozumie, piętnuje, wyśmiewa: „Nie jestem jakąś tam panią Kowalską, tylko mamą Spika, chciałam być i jestem, a ze wstydem koniec, i będę za mojego syna pisać zadania i to nie jest niesprawiedliwe wobec innych dzieci, bo nie ma innych dzieci. Nie ma w ogóle żadnych dzieci, jest tylko mój Śpik i jest, jaki jest, a ja jestem mamą Śpika i chcę go takim.” Nie sposób nie docenić także, poczynionego, tak jakby przy okazji, portretu peerelowskiej rzeczywistości. Dla młodszych czytelników będzie to z pewnością niezrozumiały element powieści, jednak dla rówieśników autorki – dodatkowy walor, przyczynek do wspomnień.
Autorka ma już wyrobione pióro, dosyć charakterystyczne, w związku z tym, czytając obie powieści, nie znając autora, można by domyślić się, że są napisane przez jedną osobę. Nie jest to w żadnym wypadku zarzut, gdyż długaśne zdania, niedopowiedzenia, gry językowe, przeplatanie klimatu lekkiego, krotochwilnego z ciężkim, gorzkim, bardzo smutnym, elementy strumienia świadomości czy wreszcie narrację prowadzoną z perspektywy kilku osób uważam za ogromny atut obu książek.
W jednym z wywiadów Zośka Papużanka powiedziała: „Człowiek mnie obchodzi najbardziej… Człowiek niedoskonały – i przez to interesujący. A najbardziej interesujący w relacjach z innym człowiekiem.” Dlatego też udało się Jej stworzyć coś, wydawałoby się, niemożliwego do stworzenia: Arcyciekawego bohatera z kogoś, kto na takiego bohatera w żadnym stopniu się nie nadaje.
Jeśli Cię też najbardziej obchodzi człowiek, ta książka głęboko Cię poruszy, wprawi w nostalgiczny nastrój, pobudzi do refleksji i nie pozwoli o sobie szybko zapomnieć.
Kamila Sośnicka